1. Nội dung hợp đồng dân sự là gì? 

Nội dung của hợp đồng dân sự là tổng hợp các điều khoản mà các chủ thể tham gia giao kết hợp đồng đã thoả thuận. Các điều khoản đó xác định những quyền và nghĩa vụ dân sự cụ thể của các bên trong hợp đồng.

2. Quy định về nội dung của hợp đồng dân sự:

Tại Điều 402, BLDS quy định:

“Tùy theo từng loại hợp đồng, các bên có khả năng thoả thuận về những nội dung sau đây:

1. Đối tượng của hợp đồng là của cải/tài sản phải giao, công việc phải làm hoặc không được làm;

2. Số lượng, chất lượng;

3. Giá, phương thức thanh toán;

4. Thời hạn, địa điểm, phương thức thực hiện hợp đồng;

5. Quyền, nghĩa vụ của các bên;

6. Trách nhiệm do vi phạm hợp đồng.

7. Phạt vi phạm hợp đồng

Xem thêm: Những khó khăn yêu cầu để hợp đồng dân sự có hiệu lực

8. Các nội dung khác”

Trong tất cả các điều khoản nói trên, có những điều khoản mà ở hợp đồng này các bên không cần thoả thuận nhưng ở một hợp đồng khác, các bên lại buộc phải thoả thuận thì hợp đồng mới được coi là giao kết. mặt khác, ngoài những nội dung chi tiết này, các bên còn có thể thoả thuận để xác định với nhau thêm một vài nội dung khác. Vì vậy, có khả năng phân chia các điều khoản trong nội dung của hợp đồng thành ba loại sau:

Điều khoản cơ bản

Các điều khoản cơ bản xác định nội dung chủ yếu của hợp đồng. Đó là những điều khoản không thể thiếu được đối với từng loại hợp đồng. Nếu không thoả thuận được những điều khoản đó thì hợp đồng không thể giao kết được. Điều khoản cơ bản có khả năng do tính chất của từng hợp đồng quyết liệt hoặc do pháp luật quy định. Tùy theo từng loại hợp đồng mà điều khoản cơ bản có thể là đối tượng, giá cả, địa điểm… Có những điều khoản đương nhiên là điều khoản cơ bản, vì không thoả thuận tới nó sẽ không thể hình thành hợp đồng. Chẳng hạn, điều khoản về đối tượng luôn là điều khoản cơ bản trong hợp đồng mua bán của cải/tài sản. ngoài ra, có những điều khoản mà vốn dĩ không phải là điều khoản cơ bản nhưng các bên thấy cần phải thoả thuận được điều khoản đó mới giao kết hợp đồng thì những điều khoản này cũng là điều khoản cơ bản của hợp đồng sẽ giao kết.

Điều khoản thông thường

Là những điều khoản được pháp luật quy định trước. Nếu khi giao kết hợp đồng, các bên không thoả thuận những điều khoản này thì vẫn coi như hai bên đã mặc nhiên thoả thuận và được thực hiện như pháp luật đã quy định. Khác với điều khoản cơ bản, các điều khoản thông thường không gây ảnh hưởng tới quá trình giao kết hợp đồng. Để giảm đi những công việc không cần thiết trong giao kết hợp đồng, các bên có khả năng không cần thoả thuận và không cần ghi vào văn bản hợp đồng những điều khoản mà pháp luật đã quy định nhưng các bên vẫn phải thực hiện những điều khoản đó. Vì vậy, nếu có tranh chấp về những nội dung này thì quy định của pháp luật sẽ là căn cứ để xác định quyền và nghĩa vụ của các bên trong hợp đồng. Ví dụ: Địa điểm giao tài sản động sản (đối tượng của hợp đồng mua bán) là tại nơi cư trú của người mua nếu người mua đã trả tiền và trong hợp đồng các bên không thoả thuận về địa điểm giao tài sản.

Điều khoản tùy nghi

Ngoài những điều khoản phải thoả thuận vì tính chất của hợp đồng và những điều khoản mà pháp luật đã quy định trước, khi giao kết hợp đồng các bên còn có thể thoả thuận để xác định thêm một số điều khoản khác nhằm làm cho nội dung của hợp đồng được chi tiết hoặc tạo điều kiện thuận lợi cho các bên trong quá trình thực hiện hợp đồng. Các điều khoản này được gọi là điều khoản tùy nghi.

Xem thêm: Hợp đồng dân sự là gì? Đặc điểm và cách thức của hợp đồng dân sự?

Điều khoản tùy nghi là những điều khoản mà các bên tham gia giao kết hợp đồng tự ý lựa chọn và thoả thuận với nhéu để xác định quyền và nghĩa vụ dân sự của các bên. Thông qua điều khoản tùy nghi, bên có nghĩa vụ được phép lựa chọn một trong những cách thức nhất định để thực hiện hợp đồng, sao cho thuận lợi mà vẫn bảo đảm được quyền yêu cầu của bên kia.

Như vậy, một điều khoản trong nội dung của hợp đồng có khả năng là điều khoản cơ bản, có thể là điều khoản thông thường nhưng cũng có khả năng là điều khoản tùy nghi. Chẳng hạn, địa điểm giao vật trong hợp đồng mua bán của cải/tài sản sẽ là điều khoản cơ bản, nếu khi giao kết, các bên đã thoả thuận cụ thể về nơi giao vật. Ngược lại, nó sẽ là điều khoản thông thường nếu các bên không thoả thuận mà mặc nhiên thừa nhận và thực hiện theo quy định của pháp luật. mặt khác, địa điểm trong hợp đồng mua bán sẽ là điều khoản tùy nghi nếu các bên đã thoả thuận cho phép bên có nghĩa vụ được lựa chọn một trong nhiều nơi để thực hiện nghĩa vụ giao vật.

Dựa vào tính chất của các điều khoản tùy nghi, người ta còn có khả năng phân chúng thành hai loại khác nhau: tùy nghi ngoài pháp luật và tùy nghi khác pháp luật.

3. Phân loại cách thức của hợp đồng dân sự:

hình thức của hợp đồng dân sự là cách thức biểu hiện ra bên ngoài của những nội dung của nó dưới một dạng vật chất hữu hình nhất định.Theo đó, những điều khoản mà các bên đã cam kết thỏa thuận phải được thể hiện ra bên ngoài dưới một cách thức nhất định. Theo quy định của pháp luật dân sự, cách thức của hợp đồng dân sự sẽ được thể hiện bằng các hình thức sau: Hợp đồng bằng cách thức miệng, hợp đồng bằng hình thức viết, hợp đồng bằng cách thức chứng thực xác nhận, hợp đồng bằng các hình thức khác…

Tư vấn các quy định của pháp luật về hợp đồng dân sự: 1900.6568

Điều 401, Bộ luật dân sự 2015 đã quy định:

“1. Hợp đồng dân sự có thể được giao kết bằng lời nói, bằng văn bản hoặc bằng hành vi chi tiết, khi pháp luật không quy định đối với loại hợp đồng đó phải được giao kết bằng một hình thức nhất định.2. Trong trường hợp pháp luật có quy định hợp đồng phải được thể hiện bằng văn bản có công chứng hoặc chứng thực, phải đăng kí hoặc phải xin phép thì phải tuân theo các quy định đó”.

Xem thêm: Hủy bỏ hợp đồng là gì? Khác nhau giữa đơn phương chấm dứt với hủy bỏ hợp đồng

Hợp đồng không bị vô hiệu trong trường hợp có vi phạm về hình thức, trừ trường hợp pháp luật có quy định khác. Dưới dây là phân tích chi tiết về các cách thức hợp đồng dân sự:

Thứ nhất: hình thức miệng (bằng lời nói): Thông qua cách thức này, các bên giao kết hợp đồng chỉ cần thoả thuận miệng với nhau về nội dung cơ bản của hợp đồng hoặc mặc nhiên thực hiện những hành vi nhất định đối với nhau. hình thức này thường được áp dụng trong những trường hợp các bên đã có độ tin tưởng lẫn nhéu (bạn bè cho nhéu vay tiền).Thông qua cách thức này các bên chỉ cần thỏa thuận miệng với nhéu về những nội dung cơ bản của hợp đồng. cách thức này còn được áp dụng đối với những trường hợp các bên đã có độ tin tưởng lẫn nhau và thêm vào đó nữa là các đối tác lâu năm hoặc là những hợp đồng mà sau khi giao kết, thực hiện sẽ chấm dứt. Ví dụ bạn thân cho mượn tiền, hay đi mua đồ ở chợ….

Thứ hai: cách thức viết (bằng văn bản): Nhằm nâng cao độ xác thực về những nội dung đã cam kết, các bên có thể ghi nhận nội dung giao kết hợp đồng bằng một văn bản. Trong văn bản đó, các bên phải ghi đầy đủ những nội dung cơ bản của hợp đồng và cùng kí tên xác nhận vào văn bản.Khi có tranh chấp, hợp đồng được giao kết bằng cách thức văn bản tạo ra chứng cứ pháp lí chắc chắn hơn so với hình thức miệng. Căn cứ vào văn bản của hợp đồng, các bên dễ dàng thực hiện quyền bắt buộc của mình đối với bên kia. Vì vậy, đối với những hợp đồng mà việc thực hiện không cùng lúc với việc giao kết thì các bên thường chọn cách thức này.Các cam kết của các bên trong hợp đồng sẽ được ghi nhận lại bằng một văn bản.Trong văn bản đó các bên phải ghi đầy đủ những nội dung cơ bản của hợp đồng và cùng kí tên xác nhận vào văn bản, thông thường hợp đồng được lập thành thường xuyên bản và mỗi bên giữ một bản.Căn cứ vào văn bản hợp đồng các bên đơn giản thực hiện quyền của mình và thực hiện quyền yêu cầu của mình đối với bên kia Vì vậy bản hợp đồng đó coi như là một bằng chứng, chứng minh quyền dân sự của mình.

Thứ ba: hình thức có chứng nhận, chứng thực:  Đối với những hợp đồng có tính chất phức tạp, dễ xảy ra tranh chấp và đối tượng của nó là những của cải/tài sản mà Nhà nước cần phải quản lí, kiểm soát khi chúng được dịch chuyển từ chủ thể này sang chủ thể khác thì các bên phải lập thành văn bản có công chứng, chứng thực. Hợp đồng được lập ra theo cách thức này có tổng giá trị chứng cứ cao nhất.Hợp đồng loại này có tổng giá trị chứng cứ cao nhất chứ không phải có tổng giá trị cao nhất vì các hợp đồng được lập ra một cách hợp pháp thì đều có tổng giá trị pháp lý như nhau. do đó, đối với những hợp đồng mà pháp luật không yêu cầu phải lập theo hình thức này nhưng để quyền lợi của mình được bảo đảm, các bên vẫn có thể chọn cách thức này để giao kết hợp đồng.

Thứ tư: cách thức khác: Ngoài những cách thức nói trên, hợp đồng có thể thực hiện bằng các cách thức khác như bằng các hành vi (ra hiệu, ra giấu bằng cử chỉ cơ thể…) miễn là những hành vi đó phải chứa đựng thông tin cho bên kia hiểu và thỏa thuận giao kết trên thực tế. Và điểm cần lưu ý là đối với những hợp đồng dân sự mà pháp luật yêu cầu phải giao kết theo một cách thức nhất định (thông thường là hình thức văn bản có Công chứng, chứng thực) thì các bên phải tuân theo những cách thức đó, ngoài ra thì các bên có khả năng tự do lựa chọn một trong các cách thức nói trên để giao kết, tuy nhiên đối với những hợp đồng mà pháp luật không yêu cầu phải lập theo cách thức văn bản có công chứng nhưng để quyền lợi của mình được bảo đảm thì các bên vẫn có thể chọn cách thức này để giao kết hợp đồng.

✅ Mọi người cũng xem : tòa nhà tiếng anh là gì

Bài viết được thực hiện bởi: Luật sư Nguyễn Văn Dương

chức vụ: Giám đốc Doanh nghiệp

Lĩnh vực tư vấn: Dân sự, Hình sự, Doanh nghiệp

Trình độ đào tạo: Thạc sỹ Luật, MBA

Số năm kinh nghiệm thực tế: 10 năm

Tổng số bài viết: 10.208 bài viết

Mẫu hợp đồng dân sự là gì? Mẫu hợp đồng dân sự để làm gì? Mẫu hợp đồng dân sự thông dụng? Hướng dẫn làm hợp đồng dân sự?

Các trường hợp đơn phương chấm dứt hợp đồng dân sự? Điều kiện đơn phương chấm dứt hợp đồng đúng luật? hậu quả của việc đơn phương chấm dứt hợp đồng?Phân biệt hủy bỏ hợp đồng và đơn phương chấm dứt hợp đồng? Đơn phương chấm dứt Hợp đồng hay Sửa đổi hợp đồng khi hoàn cảnh có sự thay đổi?

Hợp đồng mà người ký không biết chữ, chỉ điểm chỉ thì có hiệu lực không? Quy định về chữ ký, điểm chỉ dấu vân tay trên hợp đồng mới nhất năm 2021?

Khái niệm phụ lục hợp đồng là gì? Khi nào hợp đồng phải bổ sung thêm phụ lục? Trường hợp nào phải ký phụ lục? Được phép ký phụ lục hợp đồng bổ sung tối đa bao nhiêu lần?

Lưu ý về hợp đồng ký kết giữa Doanh nghiệp và cá nhân. hồ sơ đảm bảo tính chất pháp lý của hợp đồng giữa công ty và cá nhân.

Vi phạm hợp đồng giao kết bằng lời nói thì giải quyết quyền lợi như thế nào?

Hợp đồng dân sự? Nội dung hợp đồng dân sự là gì? Quy định của pháp luật về cách thức của hợp đồng dân sự?

Hợp đồng vô hiệu từng phần là gì? Hợp đồng bị coi là vô hiệu khi nào? Hợp đồng vô hiệu do bán tài sản chung không hỏi ý kiến vợ?

Phân biệt hợp đồng dân sự và hợp đồng buôn bán thương mại? Hợp đồng dân sự và hợp đồng thương mại, hợp đồng kinh tế có điểm giống và khác nhau nào?

Những điều khoản mà các bên đã cam kết thoả thuận phải được thể hiện ra bên ngoài bằng một hình thức nhất định. Hay nói cách khác, hình thức của hợp đồng là phương tiện để ghi nhận nội dung.

Quốc ca là gì? Ý nghĩa bài Tiến quân ca (Quốc ca Việt Nam)? Hoàn cảnh ra đời?

Khái quát về sổ tiết kiệm? Mở sổ tiết kiệm cần bao nhiêu tiền? Gửi ngân hàng nào tốt?

Lưu ký chứng khoán là gì? Đăng ký hoạt động lưu ký chứng khoán? Quy định về giấy tờ lưu ký chứng khoán? Những quy định chung về lưu ký chứng khoán? Lưu ký chứng khoán là gì?

Thị thực là gì? tổng giá trị và thời hạn của các loại thị thực? Trình tự hồ sơ cấp thị thực cho người nước ngoài tại Việt Nam?

Cán cân thanh toán quốc tế là gì? Các nhân tố gây ảnh hưởng cán cân thành toán quốc tế?

Biểu tình là gì? Dấu hiệu và mục đích của biểu tình? Quy định về quyền biểu tình của công dân?

các loại tài sản sử dụng để góp vốn? Định giá tài sản góp vốn? Chuyển quyền sở hữu của cải/tài sản góp vốn? Điều kiện tài sản góp vốn?

công ty quản lý, thanh lý tài sản là gì? Điều kiện hành nghề quản lý, thanh lý của cải/tài sản? Nhiệm vụ quyền hạn của quản tài viên, Doanh nghiệp quản lý, thanh lý tài sản?

Kiểu dáng công nghiệp là gì? Điều kiện bảo hộ kiểu dáng công nghiệp? hồ sơ đăng ký bảo hộ kiểu dáng Doanh nghiệp?

Tổng quan về hóa đơn điều chỉnh hạn chế giá, chiết khấu? Hướng dẫn viết hóa đơn điều chỉnh hạn chế giá hàng bán? Hướng dẫn kê khai, hạch toán đối với hóa đơn điều chỉnh giá bán hàng hóa?

Nghĩa vụ bảo hành là gì? hạn chế trong các quy định về nghĩa vụ bảo hành?

Rủi ro tín dụng là gì? Ảnh hưởng của rủi ro tín dụng với ngân hàng? Các biện pháp phòng ngừa rủi ro tín dụng?

Quan hệ pháp luật quốc tế là gì? Chủ thể quan hệ pháp luật quốc tế là gì? Những quan hệ pháp luật nào đã sinh ra trong vụ việc nêu trên?

Hợp đồng bảo hiểm là gì? một số điều cần lưu ý đối với hợp đồng bảo hiểm? Quyền đơn phương không thực hiện hợp đồng bảo hiểm? Có được giao kết hợp đồng bảo hiểm trước khi có đối tượng bảo hiểm hay không? Quy định pháp luật về xử lý hợp đồng bảo hiểm vô hiệu?

Vị trí thống lĩnh thị trường là gì? Các hành vi lạm dụng vị trí thống lĩnh thị trường, vị trí độc quyền? Đặc điểm của hành vi lạm dụng vị trí thống lĩnh thị trường và vị trí độc quyền? Quy định về mức xử phạt về hành vi hành vi lạm dụng vị trí thống lĩnh thị trường, vị trí độc quyền?

Chính sách thương mại quốc tế là gì? Chức năng của chính sách thương mại quốc tế? Ý nghĩa của chính sách thương mại quốc tế?

Phân phối chứng khoán là gì? hoạt động phân phối chứng khoán được thực hiện như thế nào?

Tên thương mại là gì? Xác lập quyền sở hữu công nghiệp đối với tên thương mại và bí mật kinh doanh? Phân biệt tên thương mại và tên công ty? Quy định về yếu tố xâm phạm quyền đối với tên thương mại? Điều kiện bảo hộ đối với tên thương mại?

Thương mại điện tử là gì? Đặc điểm của thương mại điện tử? Chủ thể của vận hành trong thương mại điện tử là những ai?

quá trình chung khi lựa chọn nhà thầu và trong các cách thức đấu thầu cụ thể theo quy định của Luật Đấu thầu hiện hành.